Project Boeren tussen Steden
Stompwijk, augustus 2018 – Werkgroep Boeren tussen Steden komt voor het eerst samen voor een brainstorm in de tuin bij Petra en Leo Oliehoek. Niet te denken dat tientallen telefoontjes, vergaderingen, lange mails, honderden draaiuren en vele bezoeken op boerenerven zouden volgen. Met als resultaat een actuele documentairereeks met negen agrarische portretten uit gemeente Leidschendam-Voorburg.
De insteek was ‘onze’ agrariërs en ‘ons’ uniek gesitueerde, agrarische gebied tussen de steden zichtbaar maken. Dat tegen het einde van de opnames het Boerenprotest ook de boeren landelijk op de kaart zou gaan zetten was een bijzondere bijkomstigheid.
Samen met de Cast, negen agrarische families en hun erfbetreders, vraagt de Werkgroep Boeren tussen Steden aandacht voor behoud van agrarische waarden en cultureel erfgoed tussen Den Haag, Zoetermeer en Leiden. De druk op het buitengebied is groot, door verstedelijking, klimaat en energie opgaven, bodemdaling, toename van recreatie en boeren zonder opvolging. Is er straks nog ruimte voor toekomstboeren naast de stad die zorgen voor lokaal voedsel, landschapsbeheer, boerderij-educatie en vrije ruimte voor ontspanning in het groen?
Dat het project Boeren tussen Steden, haar groeiende community en programmering mag bijdragen aan meer aandacht en begrip voor de lokale melkveehouders, het belang van groene leefruimte tussen groeiende steden en een toekomstbestendig buitengebied van Leidschendam en Stompwijk.
Vicky van der Krogt
Initiatiefnemer en organisator van het project Boeren tussen Steden.
Link naar Youtube Boeren tussen Steden
De Cast ‘onze boeren
Vanaf november 2018 zijn Petra en Leo Oliehoek gestart met het benaderen van lokale boerenfamilies om een bijdrage te leveren aan een documentaire. Aan de hand van criteria zijn vijftien families gevraagd waar de melkveehouderij centraal staat. Negen families, inclusief een jongvee opfokbedrijf, hebben ingestemd en zijn het filmavontuur aangegaan.
Het is best spannende om als veehouder met je gezin mee te gaan in een burgerinitiatief, zonder te weten wat er van je wordt verwacht en wat het eindresultaat gaat brengen. Het werk op de boerderij gaat voor en er zou nog hard gewerkt dienen te gaan worden om tijd vrij te maken voor interviews en opnames in het landbouwseizoen.
Uitgebreide kennismakingen volgden, door Jack Luiten en Petra Oliehoek die beiden actief zijn als vrijwilliger in Zoeterwoude en Stompwijk. Hierna werd tijd vrijgemaakt door de families voor verdiepende gesprekken om zo te komen tot een verhaallijn en kernwaarden per bedrijf. Met een strakke planning tot na de zomer en een totaalscript werden per bedrijf gemiddeld drie opnamemomenten gemaakt: aan de keukentafel, op de boerderij en op het land.
In februari startte de proefopnames bij familie Doelman en Arie Breedijk. Al doende leerde men en met een korte teaser konden alle families zien welke vorm hun aflevering zou krijgen. Want het werd al snel duidelijke dat iedere familie een eigen aflevering verdiende.
In maart werd door het Zoetermeerse camerateam Jacques van Herten en Desi Goudman een begin gemaakt met de werkelijke opnames, waarbij zij op locatie werden gefaciliteerd door Jack, Petra, Leo en Vicky. Tot in november werd er gefilmd: de seizoenen, agrarische activiteiten, bijzondere anekdotes en opvallende skylines.
De Werkgroep, betrokkenen en trouwe Facebookvolgers zijn super trots op de families van den Akker, Ammerlaan, Berg, van Boheemen, Breedijk, Doelman, van Leeuwen, van Santen en van Vliet – van Wissen. Trots op dat zij hun staldeuren open hebben gezet en verhalen hebben gedeeld over wie zij zijn, wat ze doen en hoe zijn hun toekomst zien.
Boerderijen die toegankelijk zijn voor publiek:
Biologische Kaasboerderij de Vierhuizen – Kaaswinkel
Hotelboerderij Akkerlust – Recreatie en boerderij educatie
Boerderij Berg – Boerderij educatie
Erfbetreders onmisbaar
Het boerenerf, een ontmoetingsplek waar loonwerkers, dierenarts, veevoederleveranciers, veehandelaar, weidevogelaar, schapenscheerder, melkrijder, scholieren en vrijwilligers samen komen.
Een melkveehouder heeft twee rechterhanden, toch komen er door het jaar heen nogal wat professionals en organisaties op het erf die hun machines en of expertise inzetten. Gedurende de opnames hebben lokale ondernemers en professionals hun bijdrage geleverd aan unieke actiebeelden. De jongste boerderijgasten op de educatieboerderijen laten zelfs zien hoe zij het platteland ervaren samen met trouwe vrijwilligers.
Dank aan de erfbetreders voor de actiemomenten, onderwijsprogramma’s en alles over weidevogels:
Loonwerkers Van der Kraan en Spaan BV, Roeling BV, Aad van Swieten, C. van Paassen
Dieren Veehandel Rijling, René van der Hoeven , aAa Weeks
Onderwijs Boerderij Educatie, Oranjerie Zoetermeer, Maerten van der Velde
Weidevogelaar Werkgroep Groenbeheer Nootdorp Leidschendam
Werkgroep met hart voor de boer
Een randstedelijk, groen gebied met nog maar een handjevol melkveehouders zichtbaar maken was al langer een grote wens. Met als doel de boeren het podium te geven, verbindingen te leggen, het gebied te beschermen tegen de druk van de groeiende steden en tot slot om cultureel, agrarisch erfgoed mee de toekomt in te nemen voor volgende generaties.
De praktiserende boeren zelf met een film op de kaart zetten was het gezamenlijke doel maar zonder Cast geen verhaal en zonder verhaal geen film. Een complexe filmproductie uit de polder stampen was een uitdaging. En zou dit uitdagende project Boeren tussen Steden gaan slagen en kijkers gaan trekken?
De werkgroepleden hebben hart voor de boeren, zijn van agrarische komaf of hebben vanuit het werkveld en van jongst af aan al dicht bij de boer gestaan. Als geen ander weten zij hoe het met de boeren en hun bedrijfsvoering vandaag de dag staat gesteld.
Tijdens het documentaireproject heeft de Werkgroep vertrouwen opgebouwd met de Cast en bijzondere momenten meegemaakt. Er werden verhalen gedeeld en familie dynamieken en bedrijfsvoeringen zichtbaar. Naast het afnemen van interviews, schrijven van bezoekverslagen, opstellen van vragen en beschrijven van scripts en draaiboeken per erf, brak een intensieve periode aan. Van mailwisselingen tot het afstemmen van agenda’s, van werkgroepoverleggen tot het aanbidden van de weergoden, iedereen had een taak.
Los van het aantal uren opnames, film bewerken en monteren toerde het filmteam wekelijks van erf naar erf om de mooiste beelden tussen de steden te filmen, van zonsopkomst tot zonsondergang. Samen met Michel Groen die de drone beelden verzorgde mag het resultaat er zijn.
Het was een bijzondere periode, vol waardevolle, vrijwillige maar hartverwarmende uren. Missie geslaagd!
Dat het project Boeren tussen Steden een puzzelstukje zag zijn naar de toekomst toe van één van de meest uniek gelegen groene ruimten, de voortuin van Den Haag en de entree naar Het Groene Hart van Holland.
Productie Boeren tussen Steden
Jack Luiten, Petra Oliehoek-van Es en Leo Oliehoek
Projectvorming, werving hoofdrolspelers, interviews, bezoekverslagen, programmering draaiboek en afleveringen, publiciteit, fotografie Making-Of, drukwerk en mede-organisatie Slotavond.
Desi Goudman & Jacques van Herten
Camera, montage en geluid.
“De waardevolle, grote bijdrage aan het project Boeren tussen Steden is het laatste werkstuk geweest van Jacques van Herten. Begin mei 2020 kreeg hij moeite met het monteren van filmbeelden, wat hem altijd moeiteloos af ging. Het bleken de eerste signalen van, wat later bleek, een ongeneeslijke ziekte. Deze greep razendsnel om zich heen en tastte de hersenfuncties van Jacques onherstelbaar aan. Voor iedereen kwam het als een schok en het is amper te bevatten: op zaterdag 13 juni 2020 is Jacques van Herten overleden.
Vicky van der Krogt
Initiatiefnemer, gebiedsinventarisatie, projectvormgeving en -beschrijving, communicatie intern & extern, planning, script, programmering draaiboek en afleveringen, communicatie en pr, sponsor- en fondsenwerving, Social Media & webstie, initiatief en organisatie Toer de Boer en Slotavond.
Michel Groen (extern)
Drone opnames als vrijwilliger en de Fotoshoot in opdracht.
In de media
2019
Mei – Tijdens de Toer de Boer fietste het College van B en W en Adviesraad Stompwijk samen met team Omgevingswet naar zeven families uit Boeren tussen Steden.
Tijdens de inspirerende bedrijfsbezoeken kwamen gesprekken op gang, werd een kijkje in de keuken gegeven en kreeg de gemeente meer inzicht in de agrarische dynamiek in het lokale buitengebied van Leidschendam en Stompwijk.
Voor de reportage door klik hier.
November – Een intensieve samenwerking vraagt om een feestelijke afsluiting. Het was een bijzondere, agrarische avond op het Raadhuis, zonder trekkers voor de deur.
De Slotavond van de Making-Of op het Raadhuis was voor de Cast, erfbetreders, sponsors, collega agrariërs uit het gebied, Wethouders, leden van de gemeente en de Werkgroep van grote waarde. Tijdens een inspirerend podiumprogramma, gepresenteerd door Jack Luiten en zijn broer Frans werden dankwoordjes uitgesproken en de eerste aflevering werd getoond. Onder het genot van een hapje en een drankje was de avond geslaagd en is het alleen nog wachten op de andere 8 afleveringen.
Voor een verslag klik hier en reportage klik hier.
Uitzending en vervolg
2020
Maart – De eerste aflevering is uitgezonden op de lokale tv. Via online platforms blijkt al snel uit de reacties hoe verrast de kijkers zijn met het verhaal van de familie Doelman naast de stad.
Tot eind mei wordt wekelijks een nieuwe aflevering op de lokale tv uitgezonden en online op deze website en het Facebook en YouTube kanaal van Boeren tussen Steden.
De boeren en het groene gebied in beeld brengen daar werkt iedereen graag aan mee, zo ook Omroep West met een nieuwsbericht. Kort hierop volgde een live studiobezoek met vier boeren en de initiatiefnemer, luister naar het interview tijdens Haagsche bluf.
Donateurs en sponsors
Een lokale boodschap
Mede dankzij lokale betrokkenheid en donaties konden een prachtige fotoshoot op locatie, de Toer de Boer en de Slotavond worden georganiseerd.
Dank aan Vlietwensen, van Ravesteynfonds en Gemeente Leidschendam-Voorburg.
Aan de Slotavond hebben erfbetreders en lokale landbouwbedrijven bijgedragen:
Aad van Swieten, Rijling Veehandel, C. van Paassen, C. Roeling BV, van der Kraan en Spaan BV, Van der Weijden, Luiten BV en P. van Leeuwen & Zonen.
Tot slot – In 2019 hebben meerder lokale media aandacht besteed aan de realisatie van de documentaire, de Toer de boer en de Slotavond. Dank voor alle publiciteit gaat uit naar:
Het Krantje en Het Krantje online
Leidschendam-Voorburg TV
Dorpsketting Stompwijk
Vlietnieuws
Vanaf eind juli 2020 wordt de documentaire uitgezonden door Omroep West.